Begeleiding is het toverwoord in het leerwerktraject voor statushouders bij Medtronic in Heerlen. Het medisch technologisch bedrijf schoolt statushouders bij of om naar een functie in de logistiek. Het project is geboren uit het groeiende personeelstekort en heeft een duidelijke focus: de studenten een duurzame plek op de arbeidsmarkt bieden. Juist die ambitie maakt het tot een van de meest succesvolle programma’s in Zuid-Limburg.

Jaren geleden nam Medtronic de trendverkenningen over de arbeidsmarkt ter harte. Om een personeelstekort te voorkomen, startte het bedrijf in 2017 met het zijinstroomproject Beyond, gericht op volwassenen die moeilijk aan een baan kwamen. In de eerste groep zijinstromers zaten ook enkele statushouders. Dat liep zo goed dat dat Medtronic in 2019 startte met een speciaal Beyond-traject voor statushouders. Het project werd van de grond getild in samenwerking met WerkgeversServicepunt (WSP) Parkstad en mbo-scholen, waaronder VISTA-college. Inmiddels zijn er al 70 statushouders ingestroomd in de Medtech, voornamelijk afkomstig uit Syrië, Somalië, Soedan, Eritrea en Uganda.

Samen voor de sector

Eerst moest Medtronic door SBB worden erkend als leerbedrijf. Ook werd de verbinding gelegd met VISTA-college voor de inburgeringsopleiding in combinatie met een 1,5 jaar durende praktische basisopleiding Logistiek. Na drie maanden praktijkleren met behoud van uitkering stromen de studenten uit naar betaald werk bij een van de aangesloten med-tech bedrijven in de regio. Ze vervolgen daar de opleiding die 9 maanden duurt. Na het afronden, blijven ze werkzaam in het doorstroombedrijf. Medtronic heeft met 80% het grootste aandeel in de doorstroom.

Taalbarrière

Voor Dave Aussems, werkplekcoach bij Medtronic, was het in 2019 een sprong in het diepe. “Al had ik al honderden medewerkers ingewerkt, met die eerste groep statushouders stond ik toch even met mijn handen in het haar. De taalbarrière maakt de begeleiding intensief. Geleidelijk aan leerde ik de vaardigheden om hiermee om te gaan. Zoals minder vertellen en meer laten zien hoe iets moet. Maar ook door studenten uit de groep die Engels spreken, in te schakelen als tolk. Daarnaast volgde ik een training over omgangsvormen in andere culturen, zodat ik de mensen beter kan begrijpen.”

Welkom gevoel

Essam al Khatib was een van de eerste studenten die zich bij Medtronic onder begeleiding van Dave omschoolde tot logistiek assistent. Hij is nu bijna klaar met de mbo-opleiding logistiek medewerker. In Syrië was Essam accountant, maar hij moest het land ontvluchten en in Nederland een nieuw bestaan opbouwen. Bij Medtronic zag hij een kans en al snel werd hij zelf werkplekcoach voor de groep statushouders. Essam: “Vanaf dag één voelde ik me welkom bij Medtronic. Je krijgt hier veel meer dan een opleiding, er is ook aandacht voor je persoonlijke situatie en de problemen waar je als nieuwkomer tegenaan loopt.”

Social coaching

Met vragen kunnen de studenten terecht bij Social coach Meriam Weiss. Zij is vanuit WSP Parkstad gedetacheerd voor de Medtech-sector en gespecialiseerd in inclusieve arbeid. “Statushouders hebben vaak moeite met de contacten met instanties, zoals de gemeente, zorgverzekeraar of Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Dat levert onzekerheid en stress op en dat merk je op de werkvloer. De werkplekcoaches pikken deze signalen goed op en verwijzen mensen door naar mij voor hulp.”

Mentaal welzijn

Soms kampen statushouders met traumatische ervaringen die ze hebben meegemaakt in het thuisland. Dave volgde de cursus Mental Health First Aid (MHFA) om de signalen van mentale klachten te herkennen en te leren hoe hij hierover het gesprek kan aangaan. Dave: “Al tijdens de inwerkperiode merk ik het op als iemand ergens mee zit. In een persoonlijk gesprek probeer ik dat los te peuteren, zodat we de juiste ondersteuning kunnen geven.”

Praktijkverklaring

Medtronic zei in 2019: we gaan dit gewoon doen en we kijken wel waar we tegenaan lopen. Vanaf dat moment groeide het project steeds verder uit. Onlangs is Medtronic de praktijkverklaring gaan gebruiken voor zijinstromers die het werk goed aankunnen, maar voor de basisvaardigheden taal en rekenen nog geen mbo-niveau 2 kunnen halen. Ook raakte Medtronic door de contacten met SBB geïnteresseerd in een opleidingstraject voor leerlingen van het praktijkonderwijs (pro) en voortgezet speciaal onderwijs (vso). Die mogelijkheid wordt op dit moment onderzocht.

Duurzaamheid voorop

De focus van het project ligt op een duurzame plek op de arbeidsmarkt voor iedere zijinstromer. Dat uit zich op verschillende manieren. Meriam: “Eritrese medewerkers hebben bijvoorbeeld moeite met de uitspraak van bepaalde klanken in het Nederlands. Om hen te helpen, hebben we stagiaires van de opleiding Logopedie van de hogeschool ingeschakeld. Zo brengen we deze medewerkers weer een stapje verder.”

Begeleiding is het toverwoord

Alles staat of valt bij goede begeleiding, stelt Meriam. Je hebt mensen nodig die feeling hebben met de doelgroep en bereid zijn de nodige extra steun te geven. Wat je ervoor terugkrijgt zijn gemotiveerde en loyale medewerkers. Essam is het daar helemaal mee eens. “Helemaal opnieuw beginnen in een ander land was voor mij geen vrijwillige keuze. Maar door het traject bij Medtronic heb ik nu een prima baan waarin ik iedere dag leer en veel contacten met mensen heb. Ik voel me thuis.”

Meer weten over het statushoudersproject van Medtronic? Neem contact op met Falko Houben, Sustainabilty Manager bij Medtronic, via: falko.houben@medtronic.com