Waar in coronatijd nog 22.000 stageplekken tekort waren, is er inmiddels in veel sectoren een fors stageoverschot ontstaan. Dat blijkt uit de voorjaarseditie van de SBB Stagebarometer. “Dat betekent dat er voor de meeste vakmensen van de toekomst voldoende mogelijkheden zijn om zich te kunnen ontwikkelen bij een leerbedrijf. Ook is het een teken dat veel bedrijven bereid zijn om te investeren in de vakmensen die ze nodig hebben”, reageert directievoorzitter Hannie Vlug.

Vanwege de grote behoefte aan vakmensen geldt voor de meeste mbo-opleidingen dat er voor alle studenten een stage of leerbaan is. Van de openstaande stageplekken staan er 120.000 stages voor studenten in de beroepsopleidende leerweg (BOL) en 70.000 leerbanen voor studenten in de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) open. Het stagetekort is sinds de coronacrisis snel verminderd. Van alle mbo-opleidingen is het overschot in de retail het grootst.
Ook op het gebied van leerbanen voor mensen die zich willen laten om- en bijscholen is er een positieve trend te zien. Het aantal leerbanen die te combineren zijn met het behalen van een mbo-certificaat is tussen eind juni 2022 en eind december 2022 toegenomen met 35% tot 6190. Daarnaast hebben leerbedrijven bij 4753 leerbanen aangegeven dat deze specifiek geschikt zijn voor het behalen van een praktijkverklaring. Dat is een toename van 40% in dezelfde periode.

Top 10 stageoverschot bol: 

Deze afbeelding geeft de top 10 opleidingen binnen de beroepsopleidende leerweg weer met de grootste stageoverschotten. Op nummer één staat de opleiding tot retailspecialist met een overschot van 5499, gevolgd door Retailmedewerker met een overschot van 4885, retailmanager met 3723, assistent verkoop/retail 3340, marktering & communication specialist 2477, Gespecialiseerd pedagogisch medewerker 2059, Persoonlijk begeleider maatschappelijke zorg 1969, Pedagogisch medewerker kinderopvang 1832, Allround Schoonheidsspecialist 1809 en als laatste de opleiding tot schoonheidsspecialist met een overschot van 1750 stageplaatsen.  

Top 10 stageoverschot bbl: 

Deze afbeelding geeft de top 10 opleidingen binnen de beroepsbegeleidende leerweg weer met de grootste stageoverschotten. Op nummer één staat de opleiding tot retailspecialist met een overschot van 5091, gevolgd door Retailmedewerker met een overschot van 4477, retailmanager met 3627, assistent verkoop/retail 2947, zelfstandig werkend kok 2124, kok 1995, Leidinggevende team/afdeling/project 1693, Gastheer/-vrouw 1635, Allround Schoonheidsspecialist 1406 en als laatste de opleiding tot Zelfstandig werkend gastheer/-vrouw met een overschot van 1384 stageplaatsen.  

In sommige sectoren nog steeds een tekort

Niet in alle sectoren is er sprake van een overschot aan stages en leerbanen. In de sector Zorg, Welzijn en Sport is er bijvoorbeeld een tekort. In absolute aantallen is het stagetekort in deze sector het grootst. Dit is de sector met verreweg de meeste studenten. Zorginstellingen geven al langer aan door structurele drukte en personeelstekorten onvoldoende capaciteit te hebben voor begeleiding van stagiairs, die op termijn juist verlichting kunnen bieden. In verhouding tot het aantal studenten is het tekort binnen de sector Zakelijke Dienstverlening het grootst. Hieraan liggen vooral automatisering en de omschakeling naar thuiswerken aan ten grondslag. Hierdoor is er minder personeel op kantoor, waardoor er dus minder praktijkbegeleiding mogelijk is.

Geen reden om achterover te leunen

Hannie: “We zijn van een stagetekort, naar een stageoverschot in de meeste sectoren gegaan. Die spirit moeten we vasthouden. Want gezien de, weliswaar nog altijd kleine, economische krimp van het eerste kwartaal van dit jaar blijft het spannend hoe de economie zich de komende tijd gaat ontwikkelen. Dat kan op termijn invloed hebben op het aantal stageplaatsen. We moeten daarbij niet dezelfde fouten maken als tijdens de financiële crisis van 2008 toen er een groot tekort aan stageplaatsen was terwijl we de vakmensen keihard nodig hadden toen de economie weer aantrok.”

Grafiek stagetekort:  

Deze afbeelding geeft een grafiek weer waarop chronologisch is weergegeven hoe de stagetekorten zich van augustus 2022 tot mei 2023 hebben ontwikkeld. Dit is in twee lijnen weergegeven waarbij de witte lijn de tekorten in de beroepsopleidende leerweg weergeeft en de gele lijn de tekorten in de beroepsbegeleidende leerweg. De witte lijn laat in die periode een sterke daling zien van 3542 stagetekorten in augustus 2022 naar 1353 tekorten in mei 2023. De gele lijn blijft vrij stabiel met een tekort van 103 in augustus 2022 naar een tekort van 71 in maart 2023.  

Overzicht stagetekorten: 

Deze afbeelding geeft schematisch weer in welke vier sectoren de grootste stagetekorten te vinden zijn in verhouding tot het aantal studenten. Van boven naar beneden gezien staat er dat in de sector zorg, welzijn en sport studeren 169.506 studenten en zijn er 759 stageplekken tekort, wat neerkomt op ongeveer 0%. In de sector zakelijke dienstverlening en veiligheid studeren 46.753 studenten en zijn er 280 stageplekken tekort, wat neerkomt op ongeveer 1%. In de sector zakelijke dienstverlening en veiligheid studeren 47.735 studenten en zijn er 132 stageplekken tekort. Dit komt neer op ongeveer 0%. De sector voedsel, groen en gastvrijheid studeren 57.097 studenten en zijn er 90 stageplekken tekort, wat neerkomt op ongeveer 0& en in de sector entree zijn studeren 13.938 studenten en zijn er 45 stageplekken tekort. Dit komt neer op ongeveer 0%.  

SBB Stagebarometer

SBB monitort het aantal stageplaatsen voor mbo-studenten, zodat waar nodig maatregelen genomen kunnen worden. Bijvoorbeeld door extra nieuwe leerbedrijven te werven voor opleidingen met tekorten of samen met scholen en leerbedrijven afspraken te maken over het beter spreiden van de stages over het schooljaar. Twee keer per jaar wordt de stagebarometer gepubliceerd, in het voorjaar en in het najaar.