Beschrijving beroep
Een goudsmid ontwerpt en maakt sieraden van (edel)metalen. Met behulp van verschillende technieken, zoals smelten, gieten en solderen, maakt de goudsmid nieuwe sieraden of herstelt oude sieraden. Omdat de goudsmid vaak sieraden maakt voor speciale gelegenheden zoals bruiloft, geboorte of een bijzondere verjaardag is een goede band met de klant belangrijk om op te bouwen.
De goudsmid werkt als zelfstandig ondernemer of bij een juwelier/goudsmid.
Goudsmid
Marye is aan het werk in het goudatelier
Marye: Ik kwam van de HAVO en ik twijfelde best wel van ga ik een MBO doen, ga ik een HBO doen en ga ik zo ver weg naar de andere kant van het land.
Toen ben ik toch naar de open dag gegaan, want ik vond het toch wel heel erg leuk.
[Onderschrift: Marye Ravensberger - goudsmid Brans Almelo]
En ja, dat heeft me eigenlijk wel gepakt. Die open dag. Voor mijn hele leven lang moet je doen. Dus ja, daarom ben ik toch gaan kijken. Daar heb ik nooit spijt van gehad.
We zijn hier in Almelo bij Brans Almelo.
Ik repareer hier veel sieraden en we maken ook nieuwe sieraden van begin tot eind. Je doet nooit eigenlijk hetzelfde. Elke opdracht is uniek en ik werk vooral heel veel met stenen.
Twee dagen in de week werk ik in mijn eigen ateliertje. Ja, daar zit ik natuurlijk alleen. En hier zit ik met heel veel mensen. Die combi vind ik heel leuk.
Ezra in beeld
[Onderschrift: Ezra Schillemans -docent Zadkine Vakschool Schoonhoven]
Ezra: Marije werkt bij Brans Almelo. Dat is voor ons een bekend bedrijf.
Ezra geeft uitleg aan een leerlinge in het atelier
Ezra: Dit op de achtergrond zijn de derdejaars studenten nu aan het werk. Volgende periode gaan zij op stage. En er zijn een aantal studenten die ook bij Brans stage gaan lopen.
Leerlingen voor vakschool Zadkin
Ezra in beeld
Ezra: Nou, ik heb ook de opleiding gevolgd tot goudsmid. Ondertussen alweer twintig jaar geleden. Ik werk nog steeds als goudsmid. Ik geef natuurlijk les op de vakschool in Schoonhoven, maar daarnaast heb ik ook nog mijn eigen bedrijf.
Het doorgeven van van de kennis en het ambacht is voor mij heel waardevol.
Je moet natuurlijk voordat je start met de studie moet je een
gereedschapspakket aanschaffen. Dat is overigens wel gereedschap waar je de rest van je carrière iets aan hebt.
Marye in beeld
Marye: Het is ook niet goedkoop om in het begin mee te oefenen met goud en zilver en stenen.
Ezra in beeld
Ezra: En dat is met de huidige metaal prijzen redelijk kostbaar.
Marye in beeld
Marye: Ja, je moet er wel ook een beetje feeling voor hebben denk ik.
Ezra in beeld
Ezra: Wat dit vak zo mooi maakt, is dat wij alles aan het creëren zijn met onze handen. We zijn elke dag aan het maken.
Marye in beeld
Marye: Probeer het gewoon. En ben je creatief en vind je het leuk? Dan zeker doen! Ja.
Ezra in beeld
Ezra: De arbeidsmarkt voor een goudsmid is op het ogenblik eigenlijk hartstikke goed.
Marye in beeld
Marye: Dat je dan ziet hoeveel zoiets eigenlijk voor iemand doet. Dat het niet alleen maar een stukje materiaal is, maar ook wel de emotionele waarde eromheen.
En ik vind het altijd heel mooi dat als je een sieraad af hebt, dat iemand anders daar ook heel blij van wordt. Wat jij dan hebt gemaakt met jouw handen.
De maakdrang van Marye
Als Marye Ravensbergen (25) haar havo-diploma binnen heeft, begint het te knagen. Het hbo lonkt. ‘Maar waarom ga ik niet iets doen wat ik ècht leuk vind?’ Als de Twentse het atelier van de vakschool in Schoonhoven binnenstapt, krijgt ze het antwoord op die vraag.
Bij Brans Almelo zet Marye geconcentreerd een delicaat straatje van edelsteentjes in goud. ‘Pavé heet deze methode, toch wel één van mijn meest geliefde technieken.’ Bij Brans, een bekend atelier in het oosten van het land, doet ze van alles. Van ontwerp tot reparaties. ‘Het is onwijs afwisselend.’
Thuis in Enschede heeft Marye ook nog een klein atelier, waar ze onder haar eigen naam sieraden maakt. Haar werkgever gunt haar die ruimte. Sterker nog, in de showroom van Brans heeft Marye een display met haar eigen werk ingericht. ‘Dat is modern werkgeverschap, elkaar wat gunnen’, zegt Marius van Harten, directeur van Brans.
Marye leerde het vak in Schoonhoven, zoals alle gediplomeerde edelsmeden in Nederland. ‘Op een open dag belandde ik achter een werkbank. Ik mocht materiaal vervormen, creatief aan de slag. Dat was het moment dat ik een besluit maakte. Ook al is Schoonhoven ver weg voor me. Ook al is het geen hbo. Dit is gaaf.’ Haar eerste ringen, gegraveerd voor haar moeder en haar zus, gaven de definitieve doorslag. ‘Ik ga dit voor de rest van mijn leven doen.’
Waarschuwingen klinken er ook. Deze studie vraagt om investeringen. Letterlijk. De opstartkosten voor beginnende studenten zijn relatief hoog. Natuurlijk zijn er regelingen, maar uiteindelijk is de aanschaf van een goed gevulde gereedschapskist onvermijdelijk. ‘Dan investeer je wel in gereedschap waar je de rest van jouw werkende leven wat aan hebt’, zegt praktijkdocent Ezra Schillemans. Ook het goud, zilver en de edelstenen zijn prijzig. Marye: ‘Zeker in het begin kun je nog wel eens een duur foutje maken.’
Met de werkgelegenheid zit het goed. ‘De afgelopen twintig jaar geleden hebben veel zelfstandige goudsmeden een eigen atelier opgestart. Die zijn zo succesvol dat zij inmiddels ruimte hebben voor personeel’, aldus docent Ezra. ‘Mijn advies voor creatieve jongeren die het leuk vinden om unieke dingen te maken? Kom naar één van onze dagen. En ga eens de sfeer proeven bij een goudsmid.’
‘Ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze’, zegt Marye. ‘Het is mooist is dat andere mensen zo blij worden wat mijn handen kunnen maken. De mensen die stilvallen als ze een werk voor het eerst in handen hebben, dat is altijd een fijn moment.‘
Meer informatie
Voor meer informatie over de opleiding, stage, het beroep en locaties voor de opleiding ga je naar KiesMBO. Hier vind je ook meer informatie over arbeidsmarktperspectief, zie Baankans.